Στο πλαίσιο της συνεργασίας μας και με αφορμή τις αυξημένες ανάγκες για προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων που έχουν προκύψει λόγω του COVID -19 αλλά και τον μεγάλο αριθμό ερωτημάτων-καταγγελιών που αφορούν τη μη τήρηση των σχετικών υποχρεώσεων από την πλευρά του εργοδότη,  σας αποστέλλουμε κείμενο πληροφόρησης της ενότητας «Εργασιακά Θέματα» με τίτλο
"COVID-19: ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ".

Συντάκτης
Χρήστος Θανασουλόπουλος, ΙΝΕΓΣΕΕ
Άντα Σταμάτη, ΙΝΕΓΣΕΕ

Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 42 του Κώδικα Νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Ν. 3850/2010, αποτελεί πάγια υποχρέωση του εργοδότη να εξασφαλίζει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας και να λαμβάνει μέτρα που να εξασφαλίζουν την υγεία και ασφάλεια των τρίτων.

Πιο συγκεκριμένα, στη δεδομένη χρονική στιγμή, που η χώρα βρίσκεται εν μέσω μιας έκτακτης ανάγκης, καθώς υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19,ο εργοδότης-στο πλαίσιο της ως άνω υποχρέωσης- θα πρέπει να λαμβάνει μια σειρά μέτρων για την προστασία των εργαζομένων του, τα οποία θα μπορούσαν ενδεικτικά να κατηγοριοποιηθούν στα εξής:

Οργανωτικά μέτρα για τον περιορισμό του συνωστισμού και των συναθροίσεων μεταξύ των εργαζομένων. Πιο συγκεκριμένα:

• Να εξετάζεται η εισαγωγή, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, τρόπων οργάνωσης του χρόνου εργασίας, με σκοπό τη σταδιακή προσέλευση στους χώρους εργασίας για την αποφυγή συνωστισμού σε αυτούς αλλά και στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
• Να εξετάζεται η εισαγωγή, σύμφωνα με τη υφισταμένη νομοθεσία, σχημάτων εξ αποστάσεως παροχής εργασίας, στο βαθμό βέβαια που αυτό είναι οργανωτικά και τεχνικά εφικτό (π.χ. με χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών κ.λπ.).
• Να ακολουθούνται οι συστάσεις του ιατρού εργασίας και του τεχνικού ασφαλείας σχετικά με ενδεχόμενες αλλαγές της χωροταξικής θέσης των εργαζομένων ή και του αντικειμένου εργασίας, όπου είναι εφικτό, ιδίως δε για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.
• Να αποφεύγονται οι κάθε μορφής εκδηλώσεις και συγκεντρώσεις με επισκέπτες από το εξωτερικό.
• Να εξεταστεί η δυνατότητα χρονικής μετάθεσης των προγραμματισμένων ταξιδιών στο εξωτερικό.
• Να μετατεθούν μελλοντικά όλες οι προγραμματισμένες δραστηριότητες που συνεπάγονται συναθροίσεις ατόμων (σεμινάρια, ημερίδες, συμπόσια κ.λπ.).
• Να αποφεύγεται ο συνωστισμός και οι συνεργασίες να πραγματοποιούνται με άλλον τρόπο (τηλεφωνική επικοινωνία, e-mail, τηλεδιάσκεψη κ.λπ.) εφόσον είναι εφικτό.
• Να ρυθμιστεί η πρόσβαση σε κοινόχρηστους χώρους, όπως αποδυτήρια, λουτρά, χώροι εστίασης εντός της επιχείρησης κ.λπ., με στόχο τη μείωση της πυκνότητας συγκέντρωσης ατόμων στον ίδιο χώρο και την τήρηση του κριτηρίου της ασφαλούς απόστασης.

Περιβαλλοντικά μέτρα

• Τον επαρκή αερισμό των εργασιακών χώρων και την τακτική συντήρηση των συστημάτων εξαερισμού-κλιματισμού
• Τον συστηματικό καθαρισμό των χώρων και των επιφανειών εργασίας, του εξοπλισμού εργασίας καθώς και των εργαλείων, συσκευών και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται (πόμολα, τηλεχειριστήρια, διακόπτες, τηλέφωνα, πληκτρολόγια κ.λπ.)
• Τον συστηματικό καθαρισμό των κοινόχρηστων χώρων, όπως αποδυτήρια, λουτρά, χώροι εστίασης κ.λπ.
• Την απολύμανση μέσω ψεκασμού (με εγκεκριμένα παρασκευάσματα) των χώρων όπου έχει εντοπιστεί πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα της λοίμωξης COVID-19
• Τον συχνό καθαρισμό των ενδυμάτων εργασίας (φόρμες, ποδιές κ.λπ.), καθώς και των υπόλοιπων μέτρων ατομικής προστασίας που χορηγούνται (κράνη, γυαλιά, μέσα προστασίας της ακοής, άρβυλα κ.λπ.).

Υιοθέτηση μέτρων ατομικής υγιεινής και μέσων ατομικής προστασίας για τους εργαζομένους

Θεωρείται απαραίτητο ο εργοδότης να λάβει μέτρα για την εφαρμογή ορθών πρακτικών ατομικής υγιεινής, τόσο των εργαζομένων όσο και των τρίτων στο χώρο εργασίας, όπως:
• Παροχή αντισηπτικών διαλυμάτων (σε μορφή υγρού, αφρού, εμποτισμένα μαντηλάκια) στους εργαζομένους και τοποθέτηση κατάλληλων μηχανισμών για αντισηψία των χεριών στις εξόδους/ εισόδους και στους κοινόχρηστους χώρους της επιχείρησης, με έμφαση στις περιπτώσεις που οι εργαζόμενοι έρχονται σε επαφή με το ευρύ κοινό.
• Αποφυγή κατανάλωσης κάθε είδους τροφής στους εργασιακούς χώρους, εκτός των χώρων εστίασης. Διάθεση και τοποθέτηση κάδων με ποδοκίνητο καπάκι και σακούλα απορριμμάτων όπου απορρίπτονται τα ΜΑΠ μιας χρήσης, καθώς και τα μαντηλάκια, οι χειροπετσέτες ή άλλα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για την απολύμανση επιφανειών ή αντικειμένων στο χώρο εργασίας.
• Παροχή των κατάλληλων ατομικών μέσων προστασίας μιας χρήσης (ΜΑΠ).
Επισημαίνεται ότι ο εργοδότης υπέχει ευθύνη για την εκπαίδευση των εργαζομένων για την ασφαλή χρήση και την επίβλεψη χρήσης αλλά και την τήρηση τω μέτρων υγιεινής και ασφάλειας στο χώρο εργασίας.

Οι εργαζόμενοι πρέπει να λαμβάνουν από τον εργοδότη την πληροφόρηση και ενημέρωση σχετικά με την επιδημία από τον κορωνοϊό, αλλά και τα μέτρα που προτίθεται η επιχείρηση να πάρει, καθώς και να απαιτούν την πλήρη εφαρμογή όλων των προληπτικών οδηγιών και μέτρων για τον περιορισμό της επιδημίας, όπως αναλύθηκαν παραπάνω, καθώς και επιπλέον μέτρων που προτείνονται από τους αρμόδιους φορείς.

Σημειώνεται ότι οι εργαζόμενοι θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να αναφέρουν αμέσως στον εργοδότη ή/και σε όσους ασκούν αρμοδιότητες τεχνικού ασφάλειας και ιατρού εργασίας όλες τις καταστάσεις που μπορεί να θεωρηθεί εύλογα ότι παρουσιάζουν άμεσο και σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία, καθώς και κάθε έλλειψη που διαπιστώνεται στα συστήματα προστασίας.

Σε περίπτωση που ο εργοδότης δεν εφαρμόζει τα κατάλληλα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας, οι εργαζόμενοι μπορούν συλλογικά ή ατομικά να απευθύνονται και να αναφέρουν τις παραβάσεις στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας (ΣΕΠΕ).

Πηγές

(α) Κατευθυντήριες οδηγίες του ΣΕΠΕ και του ΕΛΙΝΥΑΕ για τον νέο κορωνοϊό-2019 SARS-CoV-2
(β) Το υπ’ αριθμ. 94243/9.3.2020 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το οποίο αναφέρεται στις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων και των εργαζομένων που συναρτώνται με τη λοίμωξη COVID-19 από τον κορωνοϊό SARS-CoV-2.
(γ) Η υπ’αριθμ. Οικ. 12339/404/12.3.2020 εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.