Τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης όσων ασφαλίστηκαν στον ιδιωτικό τομέα για πρώτη φορά μετά τη 1.1.1993 παρουσιάζει σήμερα το Δίκτυο Παροχής Υπηρεσιών Πληροφόρησης, Συμβουλευτικής και Ενδυνάμωσης Εργαζομένων του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ.

Για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος στους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, υπαχθέντες για πρώτη φορά στην ασφάλιση από 1.1.1993 και εφεξής, η θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος επέρχεται, όταν πληρούν σωρευτικά τις ακόλουθες δύο προϋποθέσεις: α) Έχουν συμπληρώσει το απαιτούμενο όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση. β) Έχουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για τη λήψη του ποσού που τους αναλογεί. Πιο συγκεκριμένα οι ασφαλισμένοι δικαιούνται να λάβουν πλήρη ή μειωμένη σύνταξη γήρατος στις κατωτέρω περιπτώσεις:

1. Καθεστώς συνταξιοδότησης με 15ετία (4.500 ημέρες ασφάλισης)

Για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ που συνταξιοδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης το όριο ηλικίας αυξήθηκε από 1.1.2013 από το 65ο έτος της ηλικίας για τη λήψη πλήρους σύνταξης στο 67ο και από το 60ό έτος για τη λήψη μειωμένης σύνταξης στο 62ο.

Στην περίπτωση λήψης μειωμένης σύνταξης εξακολουθεί να ισχύει η ειδική πρόσθετη προϋπόθεση των 750 ημερών ασφάλισης τουλάχιστον την τελευταία πενταετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος επέρχεται μόνον με τη συμπλήρωση των κατά περίπτωση απαιτούμενων συντάξιμων ετών, ενώ η συμπλήρωση του προβλεπόμενου ορίου ηλικίας δεν επιδρά στη θεμελίωση αλλά στο χρόνο έναρξης καταβολής της σύνταξης.

2. Καθεστώς συνταξιοδότησης ασφαλισμένων με 40 έτη ασφάλισης (12.000 ένσημα)

Οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής από 1.1.2013 συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 12.000 ημερών ασφάλισης, καθώς και του 62ου έτους της ηλικίας.

3. Καθεστώς συνταξιοδότησης για μητέρες με ανήλικα παιδιά

Για τις μητέρες ανήλικων παιδιών, καθώς και τους χήρους πατέρες ανήλικων παιδιών από 1.1.2013 αυξήθηκαν τα όρια ηλικίας λήψης πλήρους και μειωμένης σύνταξης σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:

Παραδείγματα

- Ασφαλισμένη που υποβάλλει σήμερα αίτηση για συνταξιοδότηση και ήταν μητέρα ανηλίκου κατά το έτος 2012 πρέπει κατά την υποβολή της αίτησης να έχει συγχρόνως συμπληρώσει 6.000 ημέρες ασφάλισης και το 55ο έτος της ηλικίας για πλήρη σύνταξη ή το 50ό για μειωμένη και να έχει και ανήλικο παιδί.

- Ασφαλισμένη που υποβάλλει σήμερα αίτηση για συνταξιοδότηση και ήταν μητέρα ανηλίκου από το έτος 2013 και εφεξής πρέπει κατά την υποβολή της αίτησης να έχει συγχρόνως συμπληρώσει 6.000 ημέρες ασφάλισης και το 67ο έτος της ηλικίας για πλήρη σύνταξη ή το 62ο για μειωμένη και να έχει και ανήλικο παιδί.

Επικουρική ασφάλιση

Όπως είναι γνωστό, με την παρ. 1 του άρθρου 53 του ν. 2084/1992 ορίζεται ότι οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των ασφαλισμένων των φορέων κύριας ασφάλισης ισχύουν και για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης στους οποίους υπάγονται οι ασφαλισμένοι.

Κατόπιν τούτου επισημαίνεται ότι οι μεταβολές στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των φορέων κύριας ασφάλισης, που εισάγονται με τις προαναφερθείσες διατάξεις, ισχύουν και για τους αντίστοιχους φορείς επικουρικής ασφάλισης των ασφαλισμένων αρμοδιότητας ΓΓΚΑ.

Πλασματικά έτη ασφάλισης

Το δικαίωμα αναγνώρισης πλασματικών χρόνων ασφάλισης σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 3996/2011 εξακολουθεί να υφίσταται για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1.1.2011 και εφεξής με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 3863/2010. Η σχετική αίτηση μπορεί να υποβληθεί προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους του οποίου τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης επιθυμούν να κατοχυρώσουν, ακόμη και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησής τους, αλλά σε καμία περίπτωση μετά την ημερομηνία συνταξιοδότησης (έγγραφο Φ.80000/21395/1450/6.10.2011).

Αντίθετα για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι 31.12.2010, καθώς και για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1.1.2011 και εφεξής με βάση προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που δεν τροποποιήθηκαν από το άρθρο 10 του ν. 3863/2010 εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 40 του ν. 2084/1992, όπως αυτό ίσχυε έως την αντικατάστασή του από την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010.